Difference between revisions of "Rope"

Το παρόν κεφάλαιο (Rope) έχει ελεγχθεί από τους συγγραφείς και θεωρείται ολοκληρωμένo. Συμπεριλαμβάνεται στην έκδοση 0.81 Μάϊος 2007 του "Ανοικτό Σπηλαιολογικό Εγχειρίδιο".

Εξώφυλλο, οπισθόφυλλο και λοιπά - Πρόλογος - Εισαγωγή - Ατομικός σπηλαιολογικός εξοπλισμός - Ένδυση - υπόδηση - φωτισμός κλπ - Υλικά ανάβασης - κατάβασης - Σκοινί - Γενικής φύσεως - Υλικά Αρματώματος - Kόμποι - ...κι άλλοι κόμποι (πιο εξειδικευμένοι) - Τεχνικές Μονού Σκοινιού - Γενικά - Τεχνικές Μονού Σκοινιού - Κατάβαση - Τεχνικές Μονού Σκοινιού - Ανάβαση - Τεχνικές αυτοδιάσωσης για μικρές ομάδες - Κίνδυνοι κατά την κατάβαση / ανάβαση με Τεχνικές Μονού Σκοινιού - Αρμάτωμα - Βασικές αρχές - Αρμάτωμα - Για προχωρημένους - Ελαφρύ αρμάτωμα (light rigging) Η αναρρίχηση στην σπηλαιολογία - Ελεύθερη αναρρίχηση - Τεχνητή αναρρίχηση - Εξορμήσεις του Σαββατοκύριακου - Μεγάλες αποστολές - Ατυχήματα στην σπηλαιολογία - Πρώτες Βοήθειες - Θερμό σημείο - Σπηλαιοδιάσωση - Χαρτογράφηση - Γεωλογία και Σπηλαιογέννεση - Βιοσπηλαιολογία - Καταστροφές - προστασία των σπηλαίων - Πού μπορώ να κάνω σεμινάρια; - Μερικά σπήλαια για πρακτική - Συκιά - Μονή Αστερίου - Του Προφήτη Ηλία - Σαλίγκαρος - Γερμανικό - Παρεξήγηση - Πύργος Υμητού - Βιβλιογραφία - Τα σπήλαια σε όλες τις γλώσσες - Διεθνές Λεξικό Σπηλαιολογικής Ορολογίας - Nομικό πλαίσιο

Το σπηλαιολογικό σκοινί

Αν το "Α" της "κάθετης σπηλαιολογίας" είναι η "κεντρική δεσιά" (από όπου ξεκινάμε τις καταβάσεις μας) και το "Ω" οι σπηλαιολόγοι, ολόκληρη η υπόλοιπη αλφάβητος (και τα 22 γράμματα!!!) είναι το σκοινί μας... Το σκοινί είναι ο ομφάλιος λώρος που μας συνδέει με την επιφάνεια, το φως, τον ανοικτό χώρο: η μόνη "μέθοδος" με την οποία θα "ξαναγεννηθούμε". Αξιωματικά, το σκοινί είναι και πρέπει να είναι, το υλικό στο οποίο, έχουμε απόλυτη εμπιστοσύνη. Αυτήν ακριβώς την εμπιστοσύνη μπορούμε εύκολα να την αποκτήσουμε διότι το σκοινί μπορούμε να το ελέγξουμε πολύ εύκολα για φθορά π.χ. οπτικά, με πρόχειρο τεστ αντοχής σε παράγοντα (συντελεστή) πτώσης 1 (παρακάτω θα αναφερθούμε εκτενέστερα). Αυτό, σε αντίθεση με τα υπόλοιπα συνθετικά (ιμάντες, κορδονέτα κλπ) και μεταλλικά υλικά (κρίκους, πλακέτες κτλ), που χρησιμοποιούνται στο αρμάτωμα και τα οποία μπορούν να ελεγχθούν μεν αλλά σε κάποιο εργαστήριο δε (κάτι φυσικά αδύνατον στο σπηλαιολογικό πεδίο - αφήστε που έχει και "κάποιο" κόστος). Έτσι, θα πρέπει να θεωρούμε ότι όλα μπορούν να αστοχήσουν εκτός από το (ελεγμένο) σκοινί. Είτε μας αρέσει, είτε όχι εξαρτώμαστε απόλυτα από το σκοινί μας. Άρα, πρέπει να του φερόμαστε με σεβασμό, να το "αγαπάμε", να παίρνουμε ό,τι μπορεί να μας δώσει,να το φροντίζουμε και να ξέρουμε τα όρια του...

Τα σύγχρονα "σπηλαιολογικά" σκοινιά χαρακτηρίζονται είτε ως στατικά είτε ως ημιστατικά (τα περισσότερα είναι ημιστατικά, μιας και αυτή είναι η τάση). Η χρήση αυτών των σκοινιών υπαγορεύεται από την ίδια την φύση των τεχνικών SRT ⁽¹⁾ - Single Rope Tecnichques - Τεχνικές Μονού Σκοινιού:

• Ο σπηλαιολόγος χρησιμοποιεί το σκοινί υπό συνεχή τάση πολλές φορές και κατ'επανάληψη, επομένως υπάρχει ανάγκη για αυξημένη αντοχή (τα στατικά σκοινιά αντέχουν μεγαλύτερα στατικά φορτία από άλλα π.χ. τα δυναμικά αναρριχητικά σκοινιά.
• η ανάβαση και ειδικά με την κλασική τεχνική ("βάτραχος", δες σχετικό κεφάλαιο) προκαλεί ταλάντωση του σπηλαιολόγου στον κατακόρυφο άξονα γνωστή και ως "γιο - γιο". Η ταλάντωση αυτή θα πρέπει να είναι σε λογικά πλαίσια άρα το σκοινί θα πρέπει να είναι στατικό ή ημιστατικό.
• εξ' ορισμού ακόμη και στην μεγαλύτερη πτώση που μπορεί να έχει ένας σπηλαιολόγος ο παράγοντας πτώσης ⁽²⁾ δεν θα πρέπει να ξεπερνά την τιμή 1 (Fall Factor = 1, θα το δείτε να γράφεται και FF=1)
• κατά την κατάβαση το σκοινί ΔΕΝ θα πρέπει να περιστρέφει τον σπηλαιολόγο γι'αυτό, εξ' άλλου, και η δομή του σπηλαιολογικού σκοινιού (κάλτσα - ψίχα).

Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, θα καταλάβουμε τους πυλώνες πάνω στους οποίους έχει βασισθεί η εξέλιξη των σπηλαιολογικών σκοινιών. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα έχει προστεθεί και η παράμετρος σχετικά με την μέγιστη δύναμη ανάσχεσης πτώσης (impact force) που φτάνει στο σώμα του σπηλαιολόγου κατά την διάρκεια μιας δυναμικής φόρτισης (π.χ. πτώση). Έτσι οι κατασκευαστές προσπαθούν να βελτιώσουν κι άλλο τα σπηλαιολογικά σκοινιά, ώστε αυτά να είναι ακόμη πιο "μαλακά" κι έτσι έχει προκύψει η τάση των "ημιστατικών" σκοινιών, τα οποία τείνουν να κυριαρχήσουν στην αγορά.

Σημειώστε, τέλος, πως σε περίπτωση που χρειαστεί να σκαρφαλώσουμε ελεύθερα (αναρρίχηση) τα σπηλαιολογικά σκοινιά είναι ακατάλληλα. Οπωσδήποτε απαγορεύονται τα παλαιότερα, ενώ τα νεότερης γενιάς σπηλαιολογικά σκοινιά προβλέπουν στις προδιαγραφές τους (αναρριχητικές) πτώσεις. Εάν όμως το σκοινί είναι βρεγμένο, τα χαρακτηριστικά αυτά μειώνονται κατά πολύ. Εάν αθροίσετε και το μεγαλύτερο SHOCK, ορίστε οι αιτίες της ακαταλληλότητας του.

Οπότε: στην περίπτωση αναρρίχησης χρησιμοποιήστε ΜΟΝΟ δυναμικά αναρριχητικά σκοινιά! Περισσότερα θα πούμε παρακάτω.

Αναλυτικότερα...

Τα σπηλαιολογικά σκοινιά είναι συνήθως άσπρου χρώματος (ώστε να ξεχωρίζουν με μια ματιά από τα αναρριχητικά - ορειβατικά σκοινιά, προς αποφυγή ατυχημάτων). Έχουν προδιαγραφές με τις οποίες εξασφαλίζεται η ακεραιότητα του σκοινιού (άρα και του σπηλαιολόγου) σε πτώσεις (με παράγοντα ή συντελεστή μικρότερο ή ίσο με 1). Είναι ανθεκτικά στα χτυπήματα. Μπορούν να σηκώσουν τουλάχιστον 18 Kn. Eίναι κατασκευασμένα από ίνες πολυεστέρα, νάιλον (πολυαμιδίου) ενώ δοκιμάζονται και άλλα υλικά με σκοπό να διατηρηθούν τα μέχρι τώρα, χαρακτηριστικά των σκοινιών και επιπλέον να γίνουν αδιάβροχα, ακόμη πιο ανθεκτικά στις πτώσεις κτλ. Τα σκοινιά (τύπου Kernmantel) αποτελούνται από δύο τμήματα: την κάλτσα (gaine ή mantle) (το εξωτερικό μέρος δηλαδή) και την ψίχα ή πυρήνα (ame ή kern) (το εσωτερικό μέρος). Εξ ου και το Kernmantel. Η ψίχα προσφέρει το 50-70% περίπου της αντοχής του σκοινιού ενώ το υπόλοιπο 30-50% η κάλτσα. Στο "κέντρο" των σκοινιών μέχρι το 1997 υπήρχε μια έγχρωμη ίνα που προσδιόριζε το έτος κατασκευής. Για παράδειγμα καταλαβαίνουμε με μια ματιά πως το σκοινί στη φωτό έχει παραχθεί το 1997 (purple). Aπό το 1997 η έγχρωμη ίνα έχει αντικατασταθεί από τυπωμένη ταινία στην οποία συνήθως αναφέρονται όλα τα "στοιχεία" ταυτότητος του σκοινιού. Πριν από την πρώτη χρήση του σχοινιού "μαρκάρουμε" το σκοινί όπως θα δούμε παρακάτω.

Το σκοινί θα μπορούσε να έχει την ίδια ή και περισσότερη αντοχή εάν η πλήρης διατομή του ήταν "ψίχα". Οι κατασκευαστές θυσιάζουν αυτήν την επιπλέον αντοχή γιατί η "κάλτσα", 1) περιορίζει δραστικά την τάση της "ψίχας" να ξετυλίγεται / περιστρέφεται και 2) λειτουργεί προστατευτικά (κατά το δυνατόν) σε περίπτωση τριβών (δηλ. το σκοινί θα ήταν ακόμη πιο ευάλωτο στις τριβές χωρίς αυτήν).

Η ψίχα και η κάλτσα είναι ξεχωριστά πλεγμένες, γι'αυτό όταν έχουμε ένα καινούριο, αχρησιμοποίητο σκοινί πρέπει να το αφήσουμε για 24 ώρες μέσα σε καθαρό νερό. Αυτό απομακρύνει την παραφίνη την οποία εφαρμόζουν οι κατασκευαστές για να διατηρούν τα σκοινιά και επιπλέον προετοιμάζει την κάλτσα και την ψίχα ώστε με την διόγκωση να δέσουν μεταξύ τους. Κατά την διαδικασία αυτήν το σκοινίθα μαζέψει 5%. Παλαιότερα, για να γίνει το δέσιμο αυτό έπρεπε να γίνει "στρώσιμο" του σκοινιού (συνήθως πέρασμα από ένα καταβατήρα ολόκληρου του μήκους του σκοινιού - καλούμπα, γνωστή τεχνική η οποία χρησιμοποιείται σε αγώνες ή για προπόνηση). Κατά το στρώσιμο "τότε" η κάλτσα που περίσσευε ήταν περί το 1% (επί το μήκος του σκοινιού). Σήμερα τα σύγχρονα σκοινά έχουν σχεδόν μηδενικό περίσευμα κάλτσας.

Τα σκοινιά ανάλογα με την χρήση έχουν συνήθως 2-3 χρόνια ζωής (συχνή χρήση) ενώ οι περισσότεροι κατασκευαστές προτείνουν μέχρι 5 χρόνια ζωής (σε κατάσταση αποθήκευσης). Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι η διάρκεια ζωής ενός σκοινιού μπορεί να είναι και πολύ - πολύ μεγαλύτερη. Παρόλα αυτά, η χρήση τους πέραν των ορίων ζωής που δίνει ο κατασκευαστής γίνεται με δική μας ευθύνη και θα πρέπει να κάνουμε τακτικά & δειγματοληπτικά τέστ αντοχής με Παράγοντα Πτώσης 1 καθώς και ακόμη συχνότερο οπτικό και δια της αφής έλεγχο για εντοπισμό χτυπημάτων - φθορών, με την μεθοδολογία που θα αναλύσουμε παρακάτω.

Σε γενικές γραμμές, τα σκοινιά ...

• δεν τα πατάμε
• δεν τα κλωτσάμε
• δεν ρίχνουμε πάνω τους κατάλοιπα από την καύση της ασετυλίνης
• τα προστατεύουμε από καύσιμα, οποιοδήποτε χημικό και ειδικά από τα υγρά των μπαταριών
• τα προστατεύουμε από το ηλιακό φως (ειδάλλως πολυμερίζονται, με απλά λόγια διαλύονται)
• τα πλένουμε πάντα μετά την χρήση με ειδικά βουρτσάκια και καθαρό νερό (υπάρχουν και ειδικά απορρυπαντικά)
• τα αποθηκεύουμε στεγνά σε δροσερό - σκοτεινό μέρος
• τα αγαπάμε.

Ενώ μέσα στο σπήλαιο

• η μεγαλύτερη απειλή για το σκοινί (...και εμάς) είναι οι τριβές του σκοινιού στο βράχο (δες Αρμάτωμα)
• οι λιθοπτώσεις (οι οποίες προκαλούν μέχρι και άμεσο κόψιμο του σκονιού)
• οι κόκκοι αργίλου οι οποίοι εισχωρούν ανάμεσα στις ίνες του σκοινιού και αλλοιώνουν με τον χρόνο τα χαρακτηριστικά του (μείωση ελαστικότητας, μείωση αντοχής κτλ.)

Συνοψίζοντας, με δεδομένο ότι στα σπήλαια υπάρχει πολύ λάσπη, όταν η επίσκεψη τελειώσει το σκοινί πρέπει να πλυθεί με απλό νερό με την βοήθεια μια βούρτσας (υπάρχουν και ειδικές) και να ελεγχθεί προσεκτικά, οπτικά και δια της αφής. Εναλλακτικά το σκοινί μπορεί να πλυθεί και σε πλυντήριο ρούχων, σε πρόγραμμα για ευαίσθητα, με κρύο νερό και εφόσον έχει ξεπλυθεί καλά το πλυντήριο από τα υπολείμματα του απορρυπαντικού της τελευταίας πλύσης. Μια πλύση χωρίς απορρυπαντικό, πριν πλύνουμε τα σκοινιά μας στο πλυντήριο είναι απαραίτητη. Ιδανικά θα έπρεπε να χρησιμοποιούμε πλυντήριο αποκλειστικά για αυτή τη χρήση. Τέλος μια καλή, φτηνή και "διασκεδαστική" μέθοδος είναι το "πλύσιμο" του σκοινιού σε φαράγγι: κάθε "πέρασμα" καταβατήρα από το σκοινί σας θα αφαιρεί στρώματα λάσπης... Προσοχή μόνο εάν το φαράγγι είναι το ίδιο "λασπώδες" (από ίλη), οπότε θα θέλει ξανά πλύσιμο.

Εάν το σκοινί δεν πλυθεί, οι μικροσκοπικοί κρύσταλλοι (στο αργιλικό κλάσμα) που παραμένουν ανάμεσα στις ίνες του σκοινιού, λειτουργούν σαν μικρά κομμάτια γυαλιού καταστρέφοντας το ίδιο το σκοινί ενώ συνάμα το μετατρέπουν (το σκοινί) σε ένα "γυαλόχαρτο" για τα υπόλοιπα υλικά π.χ.καταβατήρας. Όπως διαβάσατε πιο πάνω, το σκοινί στεγνώνει και φυλάσσεται σε σκοτεινό μέρος, μακριά από το ηλιακό φως. ΠΟΤΕ μην "πλύνετε" τα σκοινιά σας με νερό υπό πίεση: θα κάνετε ό,τι χειρότερο μπορείτε!!! Ενώ φαινομενικά το σκοινί θα είναι κάτασπρο, άρα πεντακάθαρο, θα έχετε "σπρώξει" όλη τη λάσπη(κρύσταλλοι ασβεστίου ή αργίλου) στο πυρήνα, όπου θα αρχίσουν να λειτουργούν σαν γυαλόχαρτο στην καρδιά του σκοινιού σας!!!

Να μην ξεχνάτε ΠΟΤΕ ότι από το σκοινάκι αυτό θα κρεμαστείτε εσείς και πιθανόν οι άνθρωποι που αγαπάτε περισσότερο. Φροντίστε το για την ΔΙΚΗ ΣΑΣ ασφάλεια!!!

Μερικά ακόμα τεχνικά στοιχεία

Το σκοινί που ταλαιπωρούμε σε μία σπηλιά, είναι το αποτέλεσμα μιας ολόκληρης σειράς από μελέτες σε ερευνητικά εργαστήρια, εμπειρία σε παραγωγικές μονάδες και απαιτητικούς ελέγχους στο πεδίο. Έτσι: παρότι το σπηλαιολογικό σκοινί είναι κατασκευασμένο από τα ίδια υλικά με τα αναρριχητικά σκοινιά έχουν εντελώς διαφορετικές ιδιότητες. Αυτές τις οφείλουν στον εντελώς διαφορετικό τρόπο πλέξης. Τα μεν αναρριχητικά είναι πλεγμένα έτσι ώστε οι ίνες να σχηματίζουν ένα "αμορτισέρ" ενώ τα σπηλαιολογικά αποτελούνται από πολλές μικρές "πλεξούδες" οι μισές από τις οποίες είναι δεξιόστροφα πλεγμένες και οι άλλες μισές αριστερόστροφα έτσι ώστε να μην έχουμε και το πρόβλημα της περιστροφής μας κατά την χρήση του σκοινιού.

Επίσης η διάμετρος του σκοινιού είναι ενδεικτική των αντοχών και γενικά των χαρακτηριστικών του. Π.χ μπορεί να έχουμε ένα σκοινί διαμέτρου 10,5 χιλ. που να έχει το ίδιο βάρος ανά μέτρο, με ένα σκοινί διαμέτρου 9,5 χιλ. Άρα, ο δείκτης βάρος/ανά μέτρο είναι εξίσου σημαντικός με τη διάμετρο του σκοινιού.

Η Ευρωπαϊκή οδηγία ΕΝ 1891

Τα σκοινιά που χρησιμοποιούμε συνήθως ανήκουν στην κατηγορία Α της ευρωπαϊκής οδηγίας ΕΝ 1891. Από την λεπτομερέστατη αυτή οδηγία πρέπει να συγκρατήσουμε ότι η στατική δύναμη που ασκείται στο σκοινί ώστε αυτό να σπάσει πρέπει να είναι μεγαλύτερη από 22 ΚΝ (2200 κιλά). Σημαντικό είναι ότι η επιμήκυνση του σκοινιού πρέπει να είναι μικρότερη από 5% για ένα βάρος 50 με 150 κιλά.

Τα σκοινιά που η οδηγία 1891 ορίζει ως κατηγορίας Β είναι σκοινιά με αντοχή μεγαλύτερη από 18 ΚΝ. Με δεδομένο ότι ένας κόμπος αφαιρεί μεγάλο μέρος από την αντοχή του σκοινιού, τα σκοινιά αυτά απαιτούν μεγάλη προσοχή και εμπειρία.

Τα παλαιότερα εγχειρίδια ανέφεραν ότι ασφαλή σκοινιά είναι αυτά με διάμετρο μεγαλύτερη από 11 χιλ.. Σήμερα ασφαλή και κατάλληλα για γενική σπηλαιολογική χρήση θεωρούνται αυτά που η διάμετρος κινείται ανάμεσα στα 9 και 10 χιλ (max. 10.5 χιλ.) Γενικά υπάρχει η τάση να χρησιμοποιούμε όσο το δυνατόν μικρότερης διαμέτρου σκοινιά για να κερδίζουμε βάρος στη μεταφορά. Χαρακτηριστικά 100 μέτρα σκοινί 8 χιλ γνωστής εταιρείας ζυγίζουν 4 κιλά και 100 γρμ. Ενώ 100 μέτρα σκοινιού 10,5 χιλ. της ίδιας εταιρείας ζυγίζουν 6 κιλά και 700 γρμ! Η διαφορά των 2 κιλών και 600 γρμ. είναι τεράστια!) Πάντως σκοινιά κάτω από 9 χιλ. δεν θεωρούνται (ακόμη) ασφαλή για ευρεία χρήση (3).

Μαρκάρισμα των σκοινιών

Το μαρκάρισμα γίνεται μετά το πρώτο πλύσιμο του σχοινιού. Αυτό γιατί, θα μαζέψει περίπου 5%. Έτσι αν τα μαρκάρουμε πριν το πλύσιμο, τα μέτρα που εμείς θα έχουμε σημειώσει δεν θα ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Το μαρκάρισμα είναι πολύ σημαντικό διότι σε μία κατάσταση... "ακαταστασίας" των σχοινιών μας, κάτι που πολύ συχνά συμβαίνει σε μία σπηλιά, είναι πολύ δύσκολο να ξεχωρίζουμε διαμέτρους και μήκη.

Σε ορισμένους τύπους σκοινιών έχουμε μία ολίσθηση της κάλτσας ως προς την ψίχα. Στην περίπτωση αυτή το σκοινί πρέπει να "σιδερώνεται", όπως αναφέρουμε παραπάνω, τα περισσεύματα της κάλτσας να αφαιρούνται με αιχμηρό μαχαίρι και η άκρη του σκοινιού να "λειώνεται" ώστε να προλαμβάνουμε το ξέφτισμα. Γενικά για να αποφύγουμε το "μάσημα" του σχοινιού όταν το κόβουμε, τυλίγουμε το σχοινί με ταινία (π.χ. μονωτική, χαρτοταινία) στο σημείο που θέλουμε. Αφού το κόψουμε, λειώνουμε την άκρη, πριν αφαιρέσουμε την ταινία αποφεύγοντας την δημιουργία ενός εξογκώματος στην άκρη του σχοινιού.

Υπάρχουν δύο τρόποι μαρκαρίσματος των σκοινιών. Στον έναν, πάνω σε υφασμάτινη, αυτοκόλλητη ταινία που τοποθετούμε στην μία άκρη του σκοινιού, γράφουμε με ανεξίτηλη αδιάβροχη μελάνη τα παρακάτω στοιχεία: σύλλογο, μήκος και χρονολογία πρώτης χρήσης, φροντίζοντας φυσικά, να αγοράζουμε "φρέσκα" σκοινιά. Στην άλλη άκρη γράφουμε μόνο το μήκος το σκοινιού. Τις ταινίες και τα στοιχεία τις προστατεύουμε με διαφανές θερμοπλαστικό. Ώστόσο το θερμοπλαστικό στις άκρες μπορεί να μας δημιουργήσει πρόβλημα στην περίπτωση που χρησιμοποιούμε τα σκοινά αυτά και σε άλλες δραστηριότητες όπως το canyoning. Συγκεκριμένα στην ανάκληση υπάρχει περίπτωση το θερμοπλαστικό να "κολλήσει" στον κρίκο του ραπέλ.

Ο δεύτερος τρόπος βασισμένος πάνω σε τεχνικές του canyoning, θέλει ένα μαρκαδόρο και μόνο. Δεν υπάρχει περίπτωση να έχουμε πρόβλημα στην ανάκληση αλλά "μαρκάρουμε" πολύ λιγότερα στοιχεία από ότι με τον "κλασσικό" σπηλαιολογικό τρόπο. Από την άλλη μπορούμε να κωδικοποιήσουμε και την χρονολογία πρώτης χρήσης και το σύλλογο μας. Σε καμμιά περίπτωση όμως δεν χρησιμοποιούμε μαρκαδόρο σε οποιοδήποτε σημείο του σκοινιού παρά μόνο τους είκοσι πόντους των άκρων τoυ σκοινιού μας!!!

Έλεγχος των σκοινιών

To σκοινί πρέπει να ελέγχεται έπειτα από κάθε χρήση του. Ο έλεγχος αυτός γίνεται με την αφή και την όραση.

Με την όραση αντιλαμβανόμαστε εύκολα τα κοψίματα, καψίματα και γενικότερα τα σημεία που έχει κακοποιηθεί. Με την αφή, περνώντας το σκοινί κατά μήκος από τα χέρια μας μπορούμε να ελέγξουμε - εκτός όλων των παραπάνω - και τη διάμετρο καθώς επίσης και την ευκαμψία του. Εάν παρατηρήσουμε κάποια διαφορά, αυτό σημαίνει ότι το σκοινί εσωτερικά έχει υποστεί ζημιά.

Κάνοντας στο σχοινί ένα κοίλωμα (όπως στις εικόνες), ελέγχουμε για τυχόν εωτερικές ζημιές ή ανωμαλίες στον πυρήνα του. Σε όλο το μήκος το σχοινιού που θέλουμε να εξετάσουμε, δημιουργούμε αυτό το κοίλωμα και "κυλάμε" το σχοινί μέσα από τα χέρια μας έτσι ώστε όλο το μήκος του σχοινιού να σχηματίσει αυτή τη λούπας. Όταν υπάρχει ομαλότητα στη ροή του σχοινιού, αυτό σημαίνει πως δεν υπάρχει ζημιά στον πυρήνα του σχοινού. Όταν όμως στην ροή του σχοινιού παρατηρούμε εξογκώματα, μύτες καθώς και σκληρά και ευθεία τμήματα, τότε υπάρχει κάποια ζημιά στο εσωτερικό του σχοινιού.

Τότε το μόνο να κάνουμε είναι να κόψουμε το σκοινί σε εκείνο το σημείο. Διότι αν δεν κοπεί το σκοινί, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να κοπεί το νήμα της ζωής μας...

Μπορώ να χρησιμοποιήσω άλλα σκοινιά για σπηλαιολογική χρήση;

Τα δυναμικά (αναρριχητικά) σκοινιά απορρίπτονται αφού η στατική επιμήκυνση είναι μεγαλύτερη από 10% (σε ένα πηγάδι 100 μέτρων θα γινόμασταν ένα τεράστιο γιο - γιο ανεβοκατεβαίνοντας 10 + 10 = 20 ολόκληρα μέτρα τουλάχιστον!!!). Επιπλέον τα δυναμικά σκοινιά είναι μικρότερης στατικής αντοχής και στην σπηλαιολογική χρήση φθείρονται πιο σύντομα. Μοναδική χρήση αυτών των σκοινιών στην σπηλαιολογική πρακτική είναι η περίπτωση αναρρίχησης εντός σπηλαίου ή για να φτάσουμε στο σπήλαιο και τέλος η χρήση για επιπλέον ασφάλιση στην σπηλαιοδιάσωση αλλά αυτό ξεφεύγει από την κλασική SRT μεθοδολογία.

Είναι γεγονός ότι υπάρχουν στην αγορά πολύ λεπτά σκοινιά (5.5 χιλ.) με αντοχή μεταξύ 18 και 22 Kn... Τα σκοινιά αυτά όμως είναι "σούπερ" στατικά (ή υπερ-στατικά) - συνήθως κατασκευασμένα από kevlar, spectra ή dyneema - με σχεδόν μηδενική επιμήκυνση. Με αυτά τα σκοινά, σε περίπτωση πτώσης οι δυνάμεις από το σοκ θα περνούσε στα σημεία ασφάλισης, στο βράχο και στα υλικά και θα κατέληγε και στο σώμα του σπηλαιολόγου. Οπότε τα σούπερ στατικά σκοινιά - τουλάχιστον για την ώρα - απορρίπτονται.

Σημειώσεις

⁽¹⁾ SRT = Single Rope Technique

⁽²⁾ Ο Παράγοντας (ή Συντελεστής) Πτώσης υπολογίζεται από το κλάσμα του μήκους πτώσης προς το μήκος του σκοινιού που καλείται να αποσβέσει την πτώση αυτήν. Ο παράγοντας αυτός διαδραματίζει σημαντικότατο ρόλο σε κάθε σημείο της κάθετης σπηλαιολογικής πρακτικής (SRT) καθώς είναι κριτήριο για την αξιολόγηση/πιστοποίηση των σκοινιών, την υλοποίηση του αρματώματος, την κίνηση μας στο σκοινι, κτλ. Τα σπηλαιολογικά σκοινιά αντέχουν μέχρι και πτώσεις με παράγοντα πτώσης 1 (για βάρος αντικειμένου 80 κιλά).

⁽³⁾ Σκοινιά 8 χιλ. χρησιμοποιούνται κατα κόρον σε βαθιά σπήλαια από εξερευνητικές αποστολές. Η χρήση τους ακόμη και σε αυτές τις αποστολές (οι οποίες επανδρώνονται συνήθως από έμπειρα άτομα) γίνετε με την λογική "λίγες επαναλήψεις - λίγοι σπηλαιολόγοι", δηλ. τοποθετούνται σε τμήματα του σπηλαίου τα οποία θα προσπελαστούν λίγες φορές και από λίγους σπηλαιολόγους. Κλασικό παράδειγμα τέτοιας εφαρμογής είναι η τοποθέτηση σκοινών 8 χιλ. στα τελευταία πολύ βαθειά τμήματα ενός σπηλαίου ή π.χ. χρήση σκοινών 7 χιλ. πίσω από ένα σιφώνι όπου θα περάσει ένας ή δύο σπηλαιοδύτες.