Advanced rigging

From Ανοικτό Σπηλαιολογικό Εγχειρίδιο
Revision as of 22:30, 15 February 2007 by Dim.kar (Talk | contribs) (Πολύσπαστα)

Jump to: navigation, search

"Προχωρημένες" τεχνικές

Πολύσπαστα

Υπάρχει μια τεχνική η οποία χρησιμοποιείτε κατά κόρον στη σπηλαιολογία: αυτή είναι η τεχνική του πολύσπαστου. Είναι απαραίτητο όχι απλά να την καταλάβουμε αλλά να την κατανοήσουμε αφού αποτελεί τη βάση για άλλες τεχνικές, όπως οι τραβέρσες, η ανέλκυση βαριών φορτίων ή η διάσωση. Η όλη θεωρία βασίζεται στην αρχή του "πολύσπαστου". Μια μικρή θεωρητική προσέγγιση του θέματος αυτού μπορείτε να βρείτε εδώ, δυστυχώς στα αγγλικά...

Επί του πρακτέου πώς κατασκευάζουμε ένα πολύσπαστο σε μια σπηλιά;

Πρώτα απ' όλα χρειαζόμαστε μια πολύ καλή δεσιά! Συνήθως οι δυνάμεις που θα ασκηθούν από ένα πολύσπαστο θα είναι είτε πολύ μεγάλες (π.χ. στο τέντωμα μιας τραβέρσας) είτε στην έλξη ενός σπηλαιολόγου (που να αδυνατεί να κινηθεί αυτοδυνάμως) ή ενός φορτίου οι δυνάμεις θα είναι "απότομες", άρα οι δυνάμεις που θα ασκούνται στην "δεσιά" μας θα ξεπερνούν κατά πολύ τις συνηθισμένες τιμές.

Iσοσταθμισμένος δακτύλιος
Η πιο συνηθισμένη μέθοδος είναι να "μοιράζουμε" το βάρος σε περισσότερες από μία αγκυρώσεις ή φυσικές ασφάλειες. Αυτό το πετυχαίνουμε με τον εξής τρόπο: Περνάμε ένα ιμάντα ή κορδονέττο από στατικό σπηλαιολογικό σκοινί (προτιμούμε το σκοινί καθότι ελέγχεται πιο εύκολα) από τα carabiner και των δύο ή τριών ασφαλειών. Δακτύλιο μπορούμε να κατασκευάσουμε και μέ μια μεγάλη θηλιά από τμήμα ενός μεγαλύτερου σκοινιού χωρίς φυσικά να το κόψουμε. Κατόπιν κάνουμε ένα στρίψιμο στα τμήματα των σκοινιών ανάμεσα στις ασφάλειες. Εάν έχουμε μόνο δύο ασφάλειες το στρίψιμο σε ένα από τα δύο τμήματα του σκοινιού είναι αρκετό. Η φορά του στριψίματος δεν έχει σημασία (δεξιόστροφα ή αριστερόστροφα).
Πολύσπαστο
Μετά ενώνουμε με ένα carabiner το τμήμα του σκοινιού και τη θηλιά (αν πρόκειται για δύο ασφάλειες) ή τρεις θηλιές (αν πρόκειται για δύο ασφάλειες). Το σύστημα αυτό είναι αυτοκατευθυνόμενο και αυτοεξισούμενο. Αυτό σημαίνει πως σε περίπτωση κατάρρευσης μιας αγκύρωσης το σύστημα θα βρει μόνο του το νέο σημείο ισορροπίας.

Η πιο απλή μορφή πολύσπαστου είναι αυτή στα αριστερά. Για την κατασκευή του χρειαζόμαστε (ιδανικά): δύο τροχαλίες με μεταλλικά ράουλα, δύο φρένα (basic ή φρένα χειρός) και δύο carabiner, οβάλ ή HMS, εκ των οποίων το ένα τουλάχιστον ασφαλείας. Η διάταξη παραπλεύρως μειώνει το βάρος που έλκουμε στο 1/2 ή πολλαπλασιάζει τη δύναμη μας επί 2 (αν χρειαστεί να τεντώσουμε για παράδειγμα ένα σκοινί σε μια τραβέρσα). Στην πραγματικότητα βέβαια οι αποδόσεις του πολύσπαστου είναι κατά τι μικρότερες αφού ένα μέρος από τη δύναμη που καταβάλουμε χάνεται στις τριβές.

Τα υλικά αυτά είναι, όπως ήδη είπαμε "ιδανικά" και δεν είναι καθόλου σίγουρο πως θα τα διαθέτουμε σε μια σπηλιά. Συνυπολογίστε δε πως σε μια τραβέρσα δεν θα πρέπει να την ασφαλίσουμε με φρένα καθότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα τα "δοντάκια" των φρένων να τραυματίσουν το σκοινί. Παρόλα αυτά κάθε υλικό μπορεί να αντικατασταθεί με (σχεδόν) όμοια αποτελέσματα (και λέμε σχεδόν αφού οι τριβές θα είναι λίγο περισσότερες, άρα και τα αποτελέσματα φτωχότερα)

Έτσι η πάνω (στη φωτογραφία μας) τροχαλία με το φρένο μπορεί να αντικατασταθεί από ένα mini traction (αλλά και πάλι δεν θα κάνει για τραβέρσα...), ένα HMS με μισή ψαλιδιά ή ένα καταβατήρα με φρένο. Και το "κινούμενο" φρένο από ένα tibloc, ένα shunt, έναν αυτοσφιγγόμενο με κορδονέττο ή ιμάντα. Και τη δεύτερη τροχαλία από ένα ή περισσότερα carabiner (για να μειώσουμε τις τριβές).

Τυρολέζικη τραβέρσα

Κεκλιμένη τυρολέζικη (slopping tyrolean)